Zapisz się na bezpłatny ISBNewsLetter

Najnowsze depesze: ISBnews Legislacja

• 07.01, 08:21MKiŚ: Projektem ustawy wiatrakowej w czwartek zajmie się Komitet Stały Rady Ministrów 

  Warszawa, 07.01.2025 (ISBnews) - Projekt nowelizacji tzw. ustawy wiatrakowej, zakładający zniesienie zasady 10H i ustalenie minimalnej odległości wiatraków od zabudowań na 500 m, jest już po uzgodnieniach międzyresortowych i trafi na agendę czwartkowego posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów, zapowiedziała minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

  "Ona jest gotowa. Zgodnie z wytycznymi ustaleniami i obietnicami koalicji 15 października jest gotowa. […] Ona została przed świętami przekazana do KPRM-u. Wierzę, że będzie lada chwila procedowana […] - w ten czwartek na Komitecie Stałym" - powiedziała Hennig-Kloska w TVP Info.

  Zapytana, kiedy projektem zajmie się cała Rada Ministrów, odpowiedziała: "Tak jak powiedziałam, to jest kolejny etap, dużo zależy, czy jeszcze na tym końcowym etapie inne ministerstwa będą zgłaszały jakieś uwagi, wątpliwości".

  W rozmowie przedstawiono zastrzeżenia do projektu, jakie dotychczas zgłaszali przedstawiciele rządu. M.in. minister rolnictwa "w ogóle nie chce" zmniejszenia odległości turbin wiatrowych od zabudowań i uważa, że zmiana przepisów z 10 ha na 700 m "była już znacząca" i dalsza liberalizacja wymaga jeszcze analizy, czy w ogóle to ma sens. Minister infrastruktury nie zgadza się na zbliżenie wiatraków do dróg krajowych. Minister kultury nie chce stawiać wiatraków w bliskości 1,5 km od obiektów zabytkowych.

  "To są często wątpliwości urzędnicze, które się powtarzają na kolejnych etapach. Będziemy to rozstrzygać na poziomie rządu" - skomentowała Hennig-Kloska.

  "Natomiast, co jest bardzo ważne, to jest bardzo szeroka ustawa, która przyspiesza również wsparcie dla rozwoju różnych innych źródeł energii, a my potrzebujemy odnawialnych źródeł energii, bo im więcej odnawialnych źródeł energii w energii produkowanej ogółem w Polsce, tym niższe ceny energii" - stwierdziła minister.

  Poinformowała, że obecnie ceny hurtowe na rynku energii wyraźnie spadają.

  "Idziemy w kierunku obniżania cen energii. Przez ostatni rok średnia rynkowa energii na rynku hurtowym spadła o 100 zł. […] Jeżeli mieliśmy średnią za ten rok 450 zł za megawatogodzinę na rynku hurtowym, to to jest 100 zł niżej niż mieliśmy średnią rok wcześniej" - wskazała Hennig-Kloska.

  Projekt nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, zakładający zniesienie generalnej zasady 10H oraz ustalający minimalną odległość wiatraków od zabudowań mieszkalnych na poziomie 500 m do konsultacji i uzgodnień trafił pod koniec września. Obecnie przyjęta minimalnej odległość ustawowa wynosi 700 m.

  (ISBnews)

• 31.12, 13:03Rząd zaktualizował ramy finansowe i czasowe CPK na lata 2024-2032, koszt: 131,7 mld zł 

  Warszawa, 31.12.2024 (ISBnews) - Rada Ministrów przyjęła uchwałę zmieniającą uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego - "Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap II. 2024–2030', podało Centrum Informacyjne Rządu (CIR). Rząd zaktualizował ramy finansowe i czasowe, a także warunki realizacji zamierzeń dotyczących Centralnego Portu Komunikacyjnego na lata 2024-2032. Zaktualizowany łączny koszt programu CPK do 2032 roku został oszacowany na 131,7 mld zł.

  "W uchwale ujęte zostały działania polegające na kontynuacji prac przygotowawczych i projektowych, a także rozpoczęciu i zakończeniu zasadniczych robót budowlanych dotyczących budowy CPK. Chodzi również o kluczowe inwestycje kolejowe, drogowe i projekty związane bezpośrednio z uruchomieniem lotniska" - czytamy w komunikacie.

  "Nowy harmonogram przewiduje, że do końca 2032 roku uruchomiony zostanie pierwszy etap Lotniska CPK i Kolei Dużych Prędkości (KDP) między Warszawą, CPK i Łodzią. Zaawansowane będą także prace budowlane naodcinkach KDP do Wrocławia i Poznania (w ramach programu 'Polska w 100 minut' dojazd do tych miast zajmie z Warszawy docelowo ok. 100 min.)" - czytamy dalej.

  Jak poinformowała minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, program zwiększa o 15 mld zł finansowanie Y-Igreka, czyli szybkiej kolei między metropoliami, a o 9 mld zł zmniejsza inwestycje w kolej subregionalną.

  "Szybka kolej miałaby też ominąć Kalisz kosztem 3 mld zł. Wykluczy to 400-tys. aglomerację kalisko-ostrowską z dostępu do kolei dużej prędkości. Inwestycje w ramach CPK takie jak połączenie Płock-Warszawa-Grudziądz-Gdańsk zostały odłożone na po 2032 r." - napisała Pełczyńska-Nałęcz na swoim profilu na platformie X.

  Najważniejsze zamierzenia

  * Celem programu CPK jest wybudowanie i eksploatacja rentownego lotniska, które uzyska miejsce w pierwszej dziesiątce najlepszych portów lotniczych świata.

       * Chodzi także o przebudowę krajowego systemu transportu kolejowego, jako atrakcyjnej alternatywy dla transportu drogowego, przy zapewnieniu rozwoju i trwałej integracji aglomeracji warszawskiej i łódzkiej.

  * Nowe lotnisko będzie integralną częścią CPK – węzła łączącego transport lotniczy, kolejowy i drogowy – zlokalizowanego na terenie trzech gmin: Baranów, Wiskitki i Teresin, w odległości ok. 37 km od centrum Warszawy.

       * Powstać ma terminal pasażerski, który umożliwi początkowo osiągnięcie przepustowości co najmniej 34 mln pasażerów rocznie oraz dalszą szybką rozbudowę, stosownie do prognoz ruchu.

       * Inwestycja obejmuje także węzeł przesiadkowy dla transportu publicznego oraz dworzec kolejowy zintegrowany z lotniskiem.

       * Dworzec kolejowy CPK zapewni możliwość obsługi pociągów dalekobieżnych i aglomeracyjnych oraz możliwość obsługi ruchu przesiadkowego.

       * W ramach inwestycji do 3 pasów poszerzona zostanie autostrada A2 między Warszawą a Łodzią.

  * Uruchomienie lotniska CPK będzie równoznaczne z przeniesieniem ruchu komercyjnego z lotniska Chopina w Warszawie. W ten sposób zapewniona zostanie rentowność CPK.

  * W ramach inwestycji kolejowych CPK, zakładane jest wykorzystanie nowych linii przez pasażerskie pociągi dalekobieżne dużych prędkości, łączące najważniejsze aglomeracje, a także przez szybkie pociągi obsługujące ośrodki regionalne.

       * Prowadzone będą działania przygotowawcze oraz realizowane roboty budowlane na linii „Y" Warszawa – CPK – Łódź – Wrocław/Poznań.

       * Analizowane jest także dostosowanie wybranych odcinków do prowadzenia ruchu towarowego. Efektem będzie ograniczenie ciężarowego ruchu drogowego.

  * Inwestycja w CPK będzie realizowana przy wykorzystaniu środków Skarbu Państwa, pieniędzy unijnych, a także środków zewnętrznych (np. długu bankowego, obligacji emitowanych przez spółkę CPK etc.).

       * Zaktualizowany łączny koszt programu CPK do 2032 roku został oszacowany na 131,7 mld zł, wymieniono w informacji.

  (ISBnews)

• 31.12, 12:54Rząd przyjął projekt dot. zgłaszania obiektów budowlanych do MON 

  Warszawa, 31.12.2024 (ISBnews) - Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze. Nowe przepisy przewidują obowiązek zgłaszania do ministra obrony narodowej obiektów budowlanych, w tym tymczasowych obiektów budowlanych. Rozwiązanie zapewnieni bezpieczeństwo w ruchu lotniczym wojskowych statków powietrznych, podało Centrum Informacyjne Rządu (CIR).

  "Dzięki nowym przepisom minister obrony narodowej pozyska informacje na temat obiektów budowlanych, które nie są przeszkodą lotniczą w rozumieniu ustawy Prawo lotnicze, ale stanowią realne zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu lotniczego wojskowych statków powietrznych. Do ministra obrony narodowej trzeba będzie zgłaszać obiekty budowlane, w tym tymczasowe obiekty budowlane, o wysokości równej 50 m albo większej, ale mniejszej niż 100 m powyżej poziomu otaczającego terenu lub wody. Dotyczy to obiektów zlokalizowanych na terytorium Polski oraz na obszarze wyłącznej strefy ekonomicznej" - czytamy w komunikacie.

  Obowiązek nie dotyczy obiektów wpisanych do ewidencji przeszkód lotniczych.

  Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

  (ISBnews)

• 19.12, 09:13Senat przyjął nowelę dot. zmiany zasad planowania wokół lotnisk 

  Warszawa, 19.12.2024 (ISBnews) – Senat przyjął bez poprawek nowelizację prawa lotniczego, która umożliwia w przypadku braku planu miejscowego wydawanie decyzji o warunkach zabudowy w otoczeniu lotnisk. Za nowelizacją głosowało 61 senatorów, przeciw było 29, wstrzymało się dwóch.

  .Ustawa zakłada uchylenie obowiązku uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla terenów objętych planem generalnym lotniska, znosząc związany z tym skutek dla decyzji o warunkach zabudowy, w postaci bezterminowego zawieszenia postępowania.

  Tym samym umożliwia wydawanie decyzji o warunkach zabudowy w otoczeniu lotnisk, w szczególności na obszarze objętym planem generalnym lotniska - w przypadku braku planu miejscowego - pod pełną kontrolą organu administracji lotniczej (prezesa ULC), który uzgadniać będzie projekty decyzji WZ.

  Ustawa ma prowadzić do zmiany sposobu zagospodarowania terenu w oparciu o decyzję o warunkach zabudowy, bez oczekiwania na uchwalenie planu miejscowego.

  W wymiarze prawnym, nastąpi zniesienie obowiązku uchwalenia planu miejscowego przez radę gminy oraz przywrócona zostanie możliwość wydawania decyzji o warunkach zabudowy (w tym odwieszone zostaną postępowania w tym przedmiocie).

  Poszerzone zostaną także kompetencje prezesa ULC w zakresie uzgadniania aktów planowania przestrzennego, podsumowano.

  (ISBnews)

• 16.12, 08:22Prezydent podpisał nowelę dot. tworzenia stref tzw. czystego transportu w miastach 

  Warszawa, 16.12.2024 (ISBnews) - Prezydent podpisał nowelizację ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która ma na celu wprowadzenie obowiązku zakupu przez operatorów oraz organizatorów publicznego transportu zbiorowego tylko zeroemisyjnych autobusów w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców począwszy od 1 stycznia 2026 r. oraz obowiązku tworzenia stref niskoemisyjnych dla wybranych, najbardziej zanieczyszczonych miast, podała Kancelaria Prezydenta.

  "Ustawa przewiduje istotne zmiany w sektorze samorządowym, które dotyczą m. in.: wprowadzenia od dnia 1 stycznia 2026 r., obowiązku nabywania przez gminę, w której liczba mieszkańców jest wyższa niż 100 tys. oraz podmioty, którym zlecono lub powierzono wykonywanie przewozów pasażerskich w transporcie drogowym w ramach komunikacji miejskiej na obszarze tej gminy, wyłącznie autobusów zeroemisyjnych w celu wykonywania przewozów pasażerskich w ramach komunikacji miejskiej" - czytamy w komunikacie.

  Proponowane regulacje mają na celu doprowadzenie do stopniowej wymiany floty autobusowej na autobusy zeroemisyjne, za pomocą której są wykonywane przewozy pasażerskie w ramach komunikacji miejskiej, podano także.

  We wprowadzanych regulacjach dodano wyłączenie, zgodnie z którym powyższy obowiązek, nie będzie miał zastosowania do nabywania autobusów wykorzystywanych do realizacji przewozów pasażerskich w transporcie drogowym w ramach komunikacji miejskiej wykraczających poza granice administracyjne miasta, w którym liczba mieszkańców jest większa niż 100 tys.

  Nie będzie on obowiązywał również w przypadku nabywania autobusów wykorzystywanych w celu realizacji przez gminę, w której liczba mieszkańców jest większa niż 100 tys., przewozów pasażerskich w transporcie drogowym w ramach komunikacji miejskiej, na terenie innej gminy, w której liczba mieszkańców jest niższa niż 100 tys., lub w sytuacji, gdy zadanie to jest wykonywane na terenie kilku gmin, z których każda posiada mniej niż 100 tys.

  Nowelizacja zakłada wprowadzenie obowiązku ustanowienia strefy czystego transportu w przypadku miast, w których liczba mieszkańców jest większa niż 100 tys. i dla których wykazano przekroczenie średniorocznego poziomu dopuszczanego dwutlenku azotu w powietrzu.

  Ocena badania poziomów substancji w powietrzu będzie przeprowadzana przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. W wyniku przeprowadzonej oceny, na terenie miasta, w którym zostało odnotowane przekroczenie dopuszczalnych wartości, od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym prezydent tego miasta otrzymał wyniki oceny, rada gminy będzie miała obowiązek ustanowienia, w drodze uchwały, strefy czystego transportu.

  W informacji podkreślono, że w przypadku, gdy ocena jakości powietrza obejmuje więcej niż jedno miasto powyżej 100 tys. mieszkańców w ramach strefy, dla której jest dokonywana ocena i klasyfikacja, obowiązek utworzenia strefy czystego transportu, dotyczyć będzie jedynie tego miasta, na terenie którego zostało odnotowane przekroczenie.

  Ponadto wskazano na możliwość podjęcia uchwały dotyczącej zniesienia strefy czystego transportu w przypadku, gdy wyniki oceny jakości powietrza nie wykażą przekroczenia średniorocznego poziomu dopuszczalnego dwutlenku azotu w powietrzu, w kolejnych trzech latach,  zniesienia ustawowego ograniczenia dopuszczalności wjazdu do sfery czystego transportu, w godzinach 9-17 warunkowanego uiszczeniem opłaty.

  Wprowadzane zmiany umożliwiają gminie dopuszczenie wjazdu do strefy pod warunkiem uiszczenia opłaty, w godzinach, które sama będzie określać w uchwale ustanawiającej strefę. Poza tym wprowadzono przepisy, zgodnie z którymi dyrektor parku narodowego może ustalić, w drodze zarządzenia, że działalność edukacyjna parku narodowego oraz udostępnianie obszaru parku narodowego będą realizowane przy użyciu pojazdów elektrycznych, napędzane wodorem lub gazem ziemnym, wskazano także.

  Uchwalone regulacje zakładają obniżenie wymogów (z 30% do 22% liczby użytkowanych pojazdów) w zakresie udziału pojazdów elektrycznych we flocie użytkowanych pojazdów samochodowych w zakresie transportu osób w urzędach i jednostkach odsługujących naczelne i centralne organy administracji państwowej. Identyczne procentowe obniżenie wprowadzono w odniesieniu do urzędów obsługujących jednostki samorządu terytorialnego, w miastach i gminach, w których liczba mieszkańców przekracza 50 tys.

  Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem regulacji, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.

  (ISBnews)

• 12.12, 14:42PZFD: Rezygnacja z 'Kredytu 0%' spóźniona, potrzebne działania zwiększające podaż na rynku 

  Warszawa, 12.12.2024 (ISBnews) - Polski Związek Firm Deweloperskich (PZFD) ocenia, że decyzja o rezygnacji z programu "Kredyt 0%" powinna zostać podjęta dużo wcześniej, natomiast w zakresie działań administracyjnych potrzebne jest rozwijanie budownictwa społecznego oraz skupienie się na rozwiązaniach, które zwiększą podaż na rynku: uproszczą procedury i zwiększą liczbę gruntów pod budownictwo mieszkaniowe, ocenia dyrektor generalny Związku Bartosz Guss.

  "Decyzja o rezygnacji z programu "Kredyt 0%" powinna zostać podjęta dużo wcześniej. Zbyt długo szukający mieszkań utrzymywani byli w niepewności licząc, że państwo wypracuje mechanizm wsparcia w sytuacji rekordowo wysokiego oprocentowanie kredytów hipotecznych. Wiele osób jest dziś na granicy zdolności kredytowej i odbija się od drzwi banków, z uwagi właśnie na wysokość stóp procentowych" - napisał Guss w komentarzu do wypowiedzi ministra rozwoju Krzysztofa Paszyka w Radiu Zet o tym, że nie będzie "Kredytu 0%", a także o tym, że zostanie przygotowany nowy program mieszkaniowy.

  Dyrektor podkreślił, że Związek widzi konieczność zbudowania alternatywy dla sektora deweloperskiego.

  "Dziś to prywatne firmy deweloperskie są praktycznie jedynymi budowniczym mieszkań w budynkach wielorodzinnych w kraju. Nie są w stanie jednak opowiedzieć na potrzeby mieszkaniowe całego społeczeństwa. Nie taka jest też ich rola. Dlatego konieczne jest zwiększenie m.in. udziału budownictwa społecznego w rynku. Nie można jednak zapominać, że rozwój budownictwa społecznego będzie procesem, który zajmie czas. A potrzeby mieszkaniowe są tu i teraz" - wskazał Guss.

  "Kluczowe jest również skupienie się na rozwiązaniach, które zwiększą podaż na rynku: uproszczą procedury, zwiększą liczbę gruntów pod budownictwo mieszkaniowe. Tylko kompleksowe podejście pozwoli na stworzenie trwałego i zrównoważonego rynku mieszkaniowego, odpowiadającego na aktualne potrzeby społeczeństwa" - zaznaczył także dyrektor.

  Minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk powiedział dziś rano w Radiu Zet, że nowy program mieszkaniowy, dotyczący zarówno budownictwa społecznego, jak i własnościowego, zostanie przedstawiony w I kw. 2025 r. Poinformował, że rozwiązań dotyczących "Kredytu 0%" w tym programie nie będzie.

  Projekt pakietu mieszkaniowego był przez wiele miesięcy przedmiotem obrad w ramach rządu. Wprowadzeniu kredytu #na Start sprzeciwiały się Polska2050 oraz Lewica. Zdaniem tych ugrupowań, celem powinna być budowa mieszkań na tani wynajem.

  (ISBnews)

• 12.12, 09:26MRiT zapowiada przedstawienie programu mieszkaniowego w I kw. 2025; kredytu 0% nie będzie 

  Warszawa, 12.12.2024 (ISBnews) - Nowy program mieszkaniowy, dotyczący zarówno budownictwa społecznego, jak i własnościowego, zostanie przedstawiony w I kw. 2025 r., zadeklarował minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk. Poinformował, że rozwiązań dotyczących kredytu 0% w programie nie będzie.

  "Myślę, że w I kw. przyszłego roku nie tylko pokażę program, ale my wejdziemy w fazę jego procesu legislacyjnego" - powiedział Paszyk w Radiu Zet.

  Oznajmił, że "nie jest przesądzone" w jaki sposób rząd będzie to wsparcie realizować.

  "Nie będzie kredytu 0%" - stwierdził jednak.

  Zwrócił też uwagę na oprocentowanie kredytów.

  "Polska ma najwyższe oprocentowanie w Unii Europejskiej kredytów mieszkaniowych, blisko dwukrotnie większe niż średnia europejska. Musimy znaleźć rozwiązanie, które Polakom w tym zakresie pomoże, ale przestańmy o kredycie 0%, 2% mówić" - wskazał. 

  Projekt pakietu mieszkaniowego był przez wiele miesięcy przedmiotem obrad w ramach rządu. Wprowadzeniu kredytu #na Start sprzeciwiały się Polska2050 oraz Lewica. Zdaniem tych ugrupowań, celem powinna być budowa mieszkań na tani wynajem. 

  (ISBnews)

• 09.12, 14:30Rząd chce przyjąć projekt dot. przyśpieszenia postępowań wieczystoksięgowych w II kw. 2025 

  Warszawa, 09.12.2024 (ISBnews) -  Rząd planuje przyjęcie w II kw. 2025 r. projektu nowelizacji ustawy prawo o notariacie dotyczącej przyspieszenia postępowań wieczystoksięgowych, wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

  "Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie rozwiązań odciążających sądy wieczystoksięgowe i przyśpieszenie postępowań wieczystoksięgowych, które służyć będą przede wszystkim obywatelom" - czytamy w wykazie.

  Projektowana nowelizacja ma umożliwić składanie przez spadkobierców lub zapisobierców windykacyjnych za pośrednictwem notariuszy, przy użyciu systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, wniosków o wpis do księgi wieczystej w celu ujawnienia przejścia prawa własności nieruchomości wskutek dziedziczenia, stwierdzonego aktem poświadczenia dziedziczenia.

  Możliwość złożenia wniosku o wpis w księdze wieczystej obejmie spadkobierców dziedziczących z ustawy gospodarstwo rolne (dotyczy spadków otwartych przed dniem 14 lutego 2001 r.), osoby, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, a także spadkobierców dziedziczących nieruchomość wchodzącą w skład masy spadkowej.

  Zmiany zmierzają do dodania brakującej obecnie podstawy prawnej dla notariusza do zbadania i ustalenia, czy w skład spadku wchodzą nieruchomości należące przed otwarciem spadku do spadkodawcy, a następnie na żądanie spadkobiercy lub zapisobiercy windykacyjnego złożenie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego wniosku o ujawnienie ich praw w księdze wieczystej.

  (ISBnews)

• 06.12, 11:57Sejm za poprawką, wg której pracownicy handlu mogą pracować najwyżej w 2 niedziele w XII 

  Warszawa, 06.12.2024 (ISBnews) - Sejm przyjął poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o dniach wolnych, która wprowadza wolną Wigilię, a jednocześnie dodatkową, trzecią niedzielę handlową w grudniu. Wprowadzone poprawki zakładają, m.in. że pracownicy zatrudnieniu handlu będą mogli pracować w tym okresie nie więcej niż w dwie niedziele.

  Nowa regulacja ma wejść w życie od przyszłego roku.

  Celem poprawek było doprecyzowanie nazewnictwa oraz zobowiązanie pracodawców, by pracownicy handlu pracowali w grudniu nie więcej niż w dwie niedziele.

  Poselski projekt dotyczącego wprowadzenia dodatkowego dnia wolnego od pracy 24 grudnia złożyła Lewica.

  Projekt nowelizacji o dniach wolnych od pracy zakładał wprowadzenie wolnej Wigilii. Jego pierwsze czytanie odbyło się w Sejmie w ubiegłym tygodniu, po czym projekt został skierowany dalszych prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju. W trakcie prac w komisjach wprowadzono przepis dot. trzeciej niedzieli handlowej w grudniu.

  Przyjęcie takiej wersji nowelizacji komisje rekomendowały Sejmowi.

  Ustawa ma wejść w życie 1 lutego 2025 r.

  (ISBnews)

• 06.12, 09:08MKiŚ: Projekt ustawy wiatrakowej 'za chwilę' trafi na Komitet Stały Rady Ministrów 

  Warszawa, 06.12.2024 (ISBnews) - Projekt nowelizacji tzw. ustawy wiatrakowej, zakładający zniesienie zasady 10H i ustalenie minimalnej odległości wiatraków od zabudowań na 500 m, jest już po uzgodnieniach międzyresortowych i "za chwilę" trafi na Komitet Stały Rady Ministrów, zapowiedziała minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

  "[Projekt jest] na końcu drogi rządowej. Jesteśmy po konsultacjach, przeanalizowaliśmy już wszystkie uwagi, które spływają. Jesteśmy po uzgodnieniach międzyresortowych, za chwilę ustawa trafi na Komitet Stały Rady Ministrów" - powiedziała Hennig-Kloska w Radiu Plus.

  W połowie listopada minister zapowiadała, że chce, by projekt nowelizacji tzw. ustawy wiatrakowej trafił na posiedzenie Rady Ministrów jeszcze w tym roku.

  Projekt nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, zakładający zniesienie generalnej zasady 10H oraz ustalający minimalną odległość wiatraków od zabudowań mieszkalnych na poziomie 500 m do konsultacji i uzgodnień trafił pod koniec września. Obecnie przyjęta minimalnej odległość ustawowa wynosi 700 m.

  (ISBnews)

• 06.12, 07:36Sejm znowelizował prawo lotnicze dot. zmiany zasad planowania wokół lotnisk 

  Warszawa, 06.12.2024 (ISBnews) - Sejm przyjął nowelizację prawa lotniczego, która umożliwia w przypadku braku planu miejscowego wydawanie decyzji o warunkach zabudowy w otoczeniu lotnisk. Za nowelizacją głosowało 232 posłów, przeciw było 193, a 18 wstrzymało się od głosu.

  "Celem ustawy jest odblokowanie możliwości rozwoju przestrzennego polskich miast poprzez zmodyfikowanie szczególnych zasad planowania i zagospodarowania przestrzennego w otoczeniu lotnisk, przy jednoczesnym zwiększeniu poziomu ochrony bezpieczeństwa lotniska, wynikającego m. in. z uprawnień władczych prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego wobec procesów urbanizacji" - czytamy w uzasadnieniu do projektu, złożonego przez posłów KO.

  Potrzeba wydania ustawy wynika z konieczności przeciwdziałania negatywnym skutkom, jakie dla rozwoju polskich miast ma niemożność wydawania decyzji o warunkach zabudowy w odniesieniu do istotnej części ich obszarów zurbanizowanych, objętych planami generalnymi lotnisk, wskazano także.

  Ustawa zakłada uchylenie obowiązku uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla terenów objętych planem generalnym lotniska, znosząc związany z tym skutek dla decyzji o warunkach zabudowy, w postaci bezterminowego zawieszenia postępowania.

  Tym samym umożliwia wydawanie decyzji o warunkach zabudowy w otoczeniu lotnisk, w szczególności na obszarze objętym planem generalnym lotniska - w przypadku braku planu miejscowego - pod pełną kontrolą organu administracji lotniczej (prezesa ULC), który uzgadniać będzie projekty decyzji WZ.

  Ustawa ma prowadzić do zmiany sposobu zagospodarowania terenu w oparciu o decyzję o warunkach zabudowy, bez oczekiwania na uchwalenie planu miejscowego.

  W wymiarze gospodarczym poprawi się zarówno sytuacja podmiotów gospodarczych planujących inwestycje w otoczeniu lotniska, jak i samych lotnisk, których atrakcyjność zwiększa się w związku z rozwojem ich bezpośredniego otoczenia biznesowego (tzw. airport city), wskazano w uzasadnieniu.

  Pośrednio ustawa ma poprawić - jak podano - sytuację gmin objętych PGL: zwiększona liczba inwestycji, brak potencjalnych roszczeń odszkodowawczych związanych z obowiązkiem uchwalenia planów miejscowych.

  W wymiarze prawnym, nastąpi zniesienie obowiązku uchwalenia planu miejscowego przez radę gminy oraz przywrócona zostanie możliwość wydawania decyzji o warunkach zabudowy (w tym odwieszone zostaną postępowania w tym przedmiocie).

  Poszerzone zostaną także kompetencje prezesa ULC w zakresie uzgadniania aktów planowania przestrzennego, podsumowano.

  (ISBnews)

• 05.12, 12:05Polska 2050 składa poprawkę do budżetu zwiększajacą o 1 mld zł środki na budownictwo społ. 

  Warszawa, 05.12.2024 (ISBnews) - Polska 2050 składa poprawkę do projektu budżetu na rok 2025 dotyczącą zwiększenia o 1 mld zł środków na budownictwo społeczne, poinformowała Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

  Dzięki temu łączna kwota przeznaczona na ten cel wyniesie 2,1 mld zł, co stanowi niemal dwukrotny wzrost w porównaniu z pierwotnie zaplanowanymi środkami (1,1 mld zł).

  "1 mld zł więcej na budownictwo społeczne- składamy ważną poprawkę do budżetu na 2025 r. Dzięki temu powstanie tysiące mieszkań na tani wynajem w całej Polsce. Liczymy na wsparcie koalicjantów - to nasze wspólne zobowiązanie i droga do zwiększenie dostępności mieszkań" – napisała Pełczyńska-Nałęcz na swoim profilu na  X.

  "Nie dla kredytu 0%, tak dla społecznego budownictwa!" - dodała.

  Jak podano w komunikacie Polski 2050 ugrupowanie "od miesięcy blokuje wprowadzenie dopłat do kredytów konsumenckich pod postacią tzw. Kredytu 0% lub Kredytu na start". Dopłaty zwiększyłyby tylko zyski banków i deweloperów oraz ograniczyłyby dostępność mieszkań, wskazano.

  Z dostępnych danych wynika, że marże brutto deweloperów w Polsce są dwukrotnie wyższe niż średnia europejska i wzrosły z 20% w 2014 roku do 30% obecnie. Polacy płacą za mieszkania o wiele więcej niż wynosi ich realna wartość, a kolejne programy dopłat sprawiał, że ceny mieszkań wzrastał skokowo. Inwestycje w społeczne mieszkalnictwo muszą być priorytetem, który zapewni realne wsparcie Polakom w dostępie do godnych warunków mieszkaniowych, podano także.

  Wczoraj odbyło się drugie czytanie ustawy budżetowej. Głosowanie zaplanowano na piątek.

  (ISBnews)

• 05.12, 07:18Senat przyjął nowelę dot. opracowania miejskich planów adaptacji do zmian klimatu 

  Warszawa, 05.12.2024 (ISBnews) - Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy prawo ochrony środowiska, zgodnie z którym miasta liczące 20 tys. mieszkańców i więcej będą miały obowiązek sporządzania miejskich planów adaptacji (MPA) do zmian klimatu do 2 stycznia 2028 roku.

  Za przyjęciem nowelizacji głosowało 60 senatorów, nikt nie był przeciw, 32 senatorów wstrzymało się od głosu.

  Nowelizacja zakłada, że miasta o liczbie mieszkańców równej i większej niż 20 tys. będą musiały opracować miejskie plany adaptacji do zmian klimatu (MPA). MPA mają zostać przyjęte nie później niż do 2 stycznia 2028 roku.

  Na opracowanie MPA miasta otrzymają wsparcie w ramach środków europejskich (budżet na to zadanie wynosi 20 mln zł). Plany mają podlegać aktualizacji nie rzadziej niż co sześć lat.

  Zgodnie z nowelizacją w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, konieczne będzie określenie wpływu przedsięwzięcia na klimat oraz podatność (uwzględniającą narażenie oraz odporność) danego przedsięwzięcia na zmiany klimatu.

  Ponadto, wprowadzone zostały dodatkowe mechanizmy, które wspierać będą realizację przedsięwzięć proekologicznych w miastach oraz na pozostałych obszarach kraju. Chodzi o monitorowane miejsca, w których stwierdzane zostały przekroczenia norm jakości powietrza.

  W tym celu doprecyzowano warunki realizacji programów "Stop Smog" i "Czyste Powietrze". Programy te dotyczą finansowania m.in. wymiany starych urządzeń na paliwa stałe lub systemów grzewczych, na spełniające standardy niskoemisyjne. Chodzi  także o przyłączenia do sieci ciepłowniczej, elektroenergetycznej lub gazowej oraz kompleksową termomodernizację jednorodzinnych budynków mieszkalnych.

  Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

  (ISBnews)

• 05.12, 07:12Senat przyjął nowelizację ustawy o odpadach dot. segregowania odpadów budowl. bez poprawek 

  Warszawa, 04.12.2024 (ISBnews) - Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o odpadach, dotyczącą organizacji systemu segregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych (tzw. odpady BiR), w tym uelastycznienie organizacji przez przedsiębiorców segregacji takich odpadów.

  Za nowelizacją głosowało 92 senatorów, nikt nie był przeciwny, nikt nie wstrzymał się od głosu.

  Nowe przepisy umożliwią przekazywanie organom administracji (m.in. gminom) dofinansowania na usuwanie nielegalnych wysypisk odpadów, które zagrażają życiu i zdrowiu ludzi lub środowisku.

  Nowelizacja zakłada utworzenie jednolitego systemu selektywnej zbiórki odpadów BiR. Rozwiązanie ma uelastycznić podejście do segregacji odpadów budowlanych i rozbiórkowych, co powinno przyczynić się do ułatwienia i zwiększenia ich segregacji.

  Zmiana przepisów umożliwia przekazanie odpadów budowlanych i rozbiórkowych innemu uprawnionemu podmiotowi i wysegregowanie odpadów BiR poza miejscem ich wytworzenia.

  Nowelizacja wprowadza odpowiedzialność solidarną dotyczącą niezrealizowania obowiązku wysegregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych, obejmująca m.in. wytwórcę odpadów BiR i następnego posiadacza takich odpadów.

  Z odpowiedzialności solidarnej wyłączone będą osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Ponadto, nowe przepisy umożliwią przekazywanie właściwym organom administracji (m.in. gminom) środków finansowych z budżetu państwa, w ramach  dofinansowania na usuwanie nielegalnie zdeponowanych odpadów, które zagrażają życiu i zdrowiu ludzi lub środowisku.

  Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku.

  (ISBnews)

• 04.12, 16:41MNiŚW pracuje nad obniżeniem kosztu wynajmu akademików do 1 zł przed końcem kadencji Sejmu 

  Warszawa, 04.12.2024 (ISBnews) - Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiŚW) pracuje nad regulacją dotyczącą obniżenia kosztów najmu akademików do 1 zł przed końcem obecnej kadencji Sejmu, poinformował wiceminister Marek Gzik.

  "Pracujemy nad tym, aby obniżyć koszty wynajmu do złotówki - to jeszcze może nie w przyszłym, ale mam nadzieję, że w najbliższych latach przed końcem naszej kadencji uda się zrealizować" - powiedział Gzik w Sejmie.

  Poinformował, że w 2024 r. zostało przekazanych 200 mln zł do polskich uczelni na modernizację przebudowę budowy akademików.

  "Zadbaliśmy o to, żeby w funduszu w funduszu w Ministerstwie Rozwoju znalazły się środki. Również na rozbudowę i budowę akademików. Liczymy, że będzie to około 500 mln zł rocznie przez najbliższe kilka lat na to, co związane z akademikami" - podkreślił.

  Akademiki za złotówkę były jednym z punktów programu wyborczego Koalicji Obywatelskiej (KO).

  (ISBnews)

• 03.12, 15:38Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy Prawo wodne ws. dofinansowania m.in. PSHM 

  Warszawa, 03.12.2024 (ISBnews) - Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy Prawo wodne, który zakłada usunięcie nieprawidłowości wskazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK), jeśli chodzi o formy dotacji dla niektórych państwowych służb, podało Centrum Informacyjne Rządu (CIR).

  "Projekt przewiduje usunięcie nieprawidłowości wskazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, jeśli chodzi o formy dotacji dla państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej, państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących oraz państwowej służby geologicznej" - wskazano w komunikacie.

  Zapewnione zostaje także odpowiednie dofinansowanie tych służb, które umożliwi ich modernizację oraz prawidłowe wykonywanie zadań, podano także.

  Rozwiązania w projektowanej ustawie:

  • Państwowa służba hydrologiczno-meteorologiczna, państwowa służba do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących oraz państwowa służba geologiczna będą mogły otrzymywać - obok dotychczasowej dotacji celowej - także dotację podmiotową.
  • Na lata 2025-2028 zwiększone zostaną limity wydatków z budżetu państwa dla tych służb. Odpowiednie dofinansowanie umożliwi ich modernizację oraz prawidłowe wykonywanie zadań, wymieniono.

  Na ten cel rząd przeznaczy 282,8 mln zł w latach 2025-2028.

  Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

  (ISBnews)

• 02.12, 16:22Rząd chce przyjąć w I kw. projekt ws. zwiększenia dostępności gruntów pod mieszkalnictwo 

  Warszawa, 02.12.2024 (ISBnews) - Rząd planuje przyjąć w I kw. 2025 r. projekt ustawy o rozwiązaniach służących zwiększeniu dostępności gruntów pod budownictwo mieszkaniowe, który zakłada m.in. zniesienie ograniczenia w obrocie nieruchomościami rolnymi znajdującymi się w granicach administracyjnych miast oraz rezygnację z prawa odkupu przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

  "W projekcie przewidziano rozszerzenie katalogu gruntów wyłączonych spod reżimu o ustawy kształtowaniu ustroju rolnego o wszystkie nieruchomości rolne położone w granicach administracyjnych miast. Istotą tej zmiany jest nadanie priorytetu realizacji celów polityki mieszkaniowej w miastach oraz usunięcie zasadniczej bariery w procesie urbanizacji na obszarach miejskich, jaką jest ograniczona możliwość zbywania gruntów rolnych" - czytamy w wykazie.

  W konsekwencji zniesienia ograniczeń w obrocie nieruchomościami rolnymi w granicach miast oraz zniesienia warunku przeznaczenia ich pod budownictwo mieszkaniowe na podstawie uchwał wydawanych w ramach ustawy mieszkaniowej, proponuje się także rezygnację z przysługującego Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa prawa odkupu, podano także.

  Celem projektowanego rozwiązania jest odblokowanie gruntów spółek Skarbu Państwa oraz pozostających w zasobie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na potrzeby realizacji inwestycji mieszkaniowych. Projekt zakłada przejęcie nieruchomości, które są zbędne tym podmiotom do realizacji zadań statutowych, a ze względu na ich przeznaczenie oraz cechy mogą być zagospodarowane pod budownictwo mieszkaniowe.

  Propozycja będzie dotyczyć przede wszystkim nieruchomości położonych w sąsiedztwie obszarów zurbanizowanych, które nie są zagospodarowane oraz są obiektywnie zbędne wskazanym podmiotom z punktu widzenia realizowanych przez nie zadań, a jednocześnie wykazują potencjał do zabudowy mieszkaniowej, podkreślono. 

  Planowane jest także zniesienie generalnego zakazu ustanawiania użytkowania wieczystego na cele mieszkaniowe.

  "W celu zwiększenia podaży gruntów pod budownictwo mieszkaniowe zasadne jest przywrócenie możliwości ustanawiania użytkowania wieczystego na rzecz wszystkich podmiotów (np. TBS-y, inwestorzy prywatni i instytucjonalni)" - wskazano w wykazie.

  Rozwiązanie to przywraca stan prawny sprzed 1 stycznia 2019 roku, umożliwiając publicznemu właścicielowi gruntu ustanowienie trwałego tytułu prawnego na rzecz podmiotu realizującego przedsięwzięcia doniosłe społecznie i gospodarczo, zachowując kontrolę nad realizacją celu określonego przez strony w umowie. 

  Skutkiem propozycji będzie przywrócenie możliwości ustanawiania użytkowania wieczystego także na cele mieszkaniowe.

  Projekt przewiduje, że w procedurze uproszczonej sporządzenia planu miejscowego zawsze będzie można zawrzeć zmianę w zakresie umożliwienia realizacji dodatkowej pełnej kondygnacji w przypadku budynków niższych niż 30 m.

  Projekt ustawy będzie zakładał umożliwienie radzie gminy ustalenie w drodze uchwały, stanowiącej akt prawa miejscowego, wytycznych dotyczących umów urbanistycznych zawieranych w związku ze sporządzaniem zintegrowanych planów inwestycyjnych. Ma to na celu uregulowanie zakresu zobowiązań gminy i inwestora możliwych do ustalenia w umowie urbanistycznej. 

  W projekcie przewiduje się także moratorium na pobieranie opłat planistycznych w odniesieniu do nieruchomości stanowiących przedmiot transakcji zawartych w okresie dwóch lat od dnia wejścia w życie projektowanego przepisu.

  Zaproponowano również kilka zmian w odniesieniu do uchwał o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej, przyjmowanych na podstawie ustawy mieszkaniowej, m.in.: usunięcie wymogu zachowania minimalnego udziału powierzchni handlu i usług w każdej inwestycji, uzupełnienie przepisów odnoszących się do realizacji inwestycji w zabudowie śródmiejskiej, umożliwienie zawieszenia biegu terminu procedury w przypadku konieczności dokonania modyfikacji wniosku oraz ograniczenie związanego z tym ponawiania procedury, usunięcie obowiązku realizowania urządzonych terenów wypoczynku oraz rekreacji lub sportu na terenie inwestycji w przypadku spełnienia przez inwestycję wymaganych ustawą standardów w tym zakresie w najbliższym sąsiedztwie terenu inwestycji, wymieniono.

  Zaproponowano również rezygnację z określania na poziomie krajowym minimalnego współczynnika liczby miejsc postojowych przewidzianych do realizacji w ramach inwestycji mieszkaniowej i powrót do zasad obowiązujących przed 2023 r.

  W uchwałach o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej przyjmowanych na podstawie ustawy mieszkaniowej nadal będzie ustalana minimalna liczba miejsc postojowych, pozostanie także przepis upoważniający radę gminy do określenia w lokalnych standardach urbanistycznych liczby miejsc postojowych niezbędnych dla obsługi realizowanej inwestycji mieszkaniowej, wskazano w wykazie.

  Planowane jest też prowadzenie dodatkowego terminu do skorzystania przez użytkowników wieczystych z roszczenia o sprzedaż gruntu ( w celu wystąpienia z żądaniem przez uprawnionego użytkownika wieczystego w dodatkowym terminie 24 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie).

  W tym okresie możliwe będzie odnowienie dostępnego dla niektórych przedsiębiorców limitu pomocy de minimis, dla których nabycie gruntu poniżej wartości rynkowej stanowi pomoc publiczną. Rozwiązanie to pozwoli na zaplanowanie środków na zakup gruntu w perspektywie długofalowej.

  (ISBnews)

• 29.11, 08:53Prezydent podpisał nowelizację ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa dot. KZN 

  Warszawa, 29.11.2024 (ISBnews) - Prezydent podpisał nowelizację ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa, która dotyczy źródeł finansowania w 2024 r. Krajowego Zasobu Nieruchomości (KZN), podała Kancelaria Prezydenta.

  "W uchwalonej […] nowelizacji ustawy […] o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa dokonano przesunięcia części środków dotacji celowej na dotację podmiotową, które były zaplanowane na rok 2024. Zwiększono w 2024 r. dotację podmiotową dla KZN o kwotę 5,5 mln zł. Kwota dotacji podmiotowej dla KZN wyniesie 20,5 mln zł" - czytamy w komunikacie.

  Przesunięcie środków z dotacji celowej w 2024 r. spowoduje zmniejszenie kwoty przeznaczonej na dotację celową do 34,5 mln zł z 40 mln zł. Zakładana zmiana nie spowoduje zwiększenia środków budżetowych przeznaczonych na finansowanie działalności KZN, podano także.

  Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

  (ISBnews)

• 28.11, 08:07Obywatelski projekt dot. CPK trafił do prac w komisji 

  Warszawa, 28.11.2024 (ISBnews) - Obywatelski projekt ustawy o zobowiązaniu władz publicznych do realizacji inwestycji Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK) został skierowany Komisji Infrastruktury, poinformował marszałek Sejmu Szymon Hołownia.

  Projekt został skierowany do prac w komisji ze względu na wycofanie zgłoszonego w pierwszym czytaniu wniosku o odrzucenie projektu.

  Obywatelski projekt ustawy w sprawie CPK dotyczy potwierdzenia obowiązku realizacji przedsięwzięć określonych w ustawie o Centralnym Porcie Komunikacyjnym, realizacji programu, zapewnienia należytego merytorycznego poziomu osób odpowiedzialnych za jego realizację oraz rozstrzygnięcia wątpliwości w zakresie obowiązku ministra właściwego ds. finansów publicznych odnośnie zapewnienia finansowania programu przyjętego przez Radę Ministrów.

  (ISBnews)

• 28.11, 08:07Sejm przyjął większość poprawek Senatu dot. OZE dot. przyspieszenia procesu inwestycji 

  Warszawa, 28.11.2024 (ISBnews) - Sejm przyjął większość poprawek Senatu do nowelizacji o odnawialnych źródłach energii (OZE), która zakłada przyspieszenie procesu inwestycyjnego poprzez skrócenie terminu na wydanie decyzji dotyczących instalacji OZE oraz ich przyłączenia do sieci elektroenergetycznej.

  Poprawki miały głownie charakter legislacyjny i doprecyzowujący.

  Ustawa wdraża przepisy unijne dotyczące zasad przyznawania pomocy publicznej w sektorach energochłonnych. Wprowadza maksymalnie dozwolone przez Unię Europejską ulgi, które ograniczają ceny energii elektrycznej dla grupy przedsiębiorstw energochłonnych poziomie 85% i rozszerza listę sektorów, które będą mogły z tej ulgi korzystać o 53 sektory, łącznie do 116.

  Wskazane w ustawie działania dotyczące budowy lub modernizacji instalacji OZE, urządzeń i instalacji niezbędnych do przyłączenia do sieci danej instalacji OZE zostały uznane jako stanowiące realizację nadrzędnego interesu publicznego oraz służące zdrowiu i bezpieczeństwu publicznemu.

  Celem zmian ma być skrócenie terminów trwania procedur dla instalacji i projektów instalowanych na budynkach instalacji odnawialnego źródła energii wykorzystujących energię promieniowania słonecznego oraz wchodzących w ich skład magazynów energii elektrycznej, pomp ciepła, urządzeń i instalacji niezbędnych do przyłączenia do sieci danej instalacji OZE oraz nadbudowy, rozbudowy, przebudowy lub remontu instalacji OZE.

  Nowela zakłada m.in. skrócenie terminów na wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę instalacji odnawialnego źródła energii na budynkach, na wydanie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej czy koncesji na wytwarzanie lub magazynowanie energii elektrycznej.

  Nowelizacja zakłada także utrzymanie możliwości rozliczania się w systemie net-billing, w oparciu o rynkową miesięczną cenę energii elektrycznej prosumentów, którzy wprowadzili energię elektryczną do sieci elektroenergetycznej do dnia 30 czerwca 2024 roku.

   (ISBnews)